Mojácar, eeuwenoud Moors labyrint

Terwijl we de ruige, roodbruine heuvels van Almería doorkruisen, komt het ineens in beeld: een stapel perfect witgekalkte huizen die zich als suikerklontjes vastklampen aan de uitloper van de Sierra Cabrera in Andalusië. Dit is niet zomaar een dorp; dit is Mojácar Pueblo. Helderwitte gevels steken af tegen de roodbruine, dorre bergen. Met het diepe blauw van de hemel en de zee is als een levensgroot kunstobject.

Van de kust benaderen we met onze camper de berg, en het contrast is meteen voelbaar. Beneden laten we de zeventien kilometer lange stranden en de moderne infrastructuur achter. We naderen met recht een historisch hoogtepunt. Onze camper parkeren we aan de voet van de heuvel. Verderop is een parkeergarage, maar die is vanwege de beperkte hoogte voor ons mobiele huis minder geschikt.

Tegenwoordig bruist het dorp, mede dankzij de kunstenaars en bohemiens die in de jaren zestig de charme ervan ontdekten. Zij zorgen voor een levendige, creatieve sfeer, terwijl Mojácar zijn oorspronkelijke, historische Moorse structuur trouw blijft. Hoewel een toeristische bestemming pur sang, blijft Mojácar in alle opzichten een aantrekkelijke bestemming.

Hedendaagse moderne lift

Die klim vanaf de parkeerplaats naar het dorp? Die slaan we over, want voor het gemak van de hedendaagse bezoeker is er een handige, moderne openbare lift. Die brengt ons comfortabel omhoog. Binnen een minuut komen we, zonder overdadige inspanningen, direct in het hart van het historische dorp.

Dit is de ultieme combinatie van gemak en magie: in een vloeiende beweging stap je van je 21e-eeuwse camper direct het eeuwenoude labyrint binnen van een Moorse nederzetting. Voor degenen die niet opzien tegen enige fysieke inspanning is er ook een aantal trappen. Met op strategische punten een bankje om even uit te rusten en de omgeving in je op te nemen.

Tussen berg en zee

Mojácar is eigenlijk een tweeledige bestemming, en juist dat maakt het zo bijzonder. Je hebt Mojácar Playa, de zeventien kilometer lange kustlijn met brede zandstranden en levendige chiringuitos. Toen we een aantal jaren geleden in Mojácar waren, hebben we vanuit het nabijgelegen Vera de tocht met de bus gemaakt. Die reed toen – totdat we beseften dat we moesten overstappen – de hele kustlijn langs.

Mooi, die boulevard en die stranden, maar je hart verlies je in de Pueblo, het oude centrum dat enkele kilometers landinwaarts ligt en de historische ziel van de gemeente vormt. De locatie is strategisch en spectaculair. Het dorp klampt zich vast aan de bergwand, op zo’n 150 meter boven zeeniveau.

Vanaf hier kijk je op een fenomenaal panorama dat zich uitstrekt over de Sierra de Cabrera, de Sierra de Bédar en de Sierra Almagrera, tot aan de azuurblauwe Middellandse Zee. Dit decor was door de eeuwen heen felbegeerd vanwege dit onovertroffen zicht. Ideaal om van verre de vijand te zien naderen.

Diepgewortelde geschiedenis

De historische wortels van Mojácar reiken tot diep in de berg waarop het is gebouwd. Meest bepalende periode is de Moorse overheersing. De naam Mojácar is afgeleid van het Arabische woord Munsaqar, wat ‘hoge berg’ betekent. Meer dan zeven eeuwen lang floreerde het dorp hier onder de Moren, die de smalle, steile straatjes en de waterinfrastructuur aanlegden.

Dan komt in 1488 het keerpunt. Dit jaar markeert niet de val van een Moorse na een bloedige strijd, maar een zeldzaam, vreedzaam akkoord. De laatste Moorse gouverneur van Mojácar koos, na een belegering door de katholieke koningen, voor overgave in plaats van vernietiging.

Dit gebeurde bij de Fuente Mora (Moorse Fontein) aan de voet van de heuvel waar de waterdragers destijds hun kruiken vulden. De gedenkplaat boven de twaalf waterstralen vertelt het verhaal van deze historische, vreedzame overgave.

Wandeling door het labyrint

Terug naar onze verkenning van Mojácar. Na die riante tocht met de lift staan we meteen midden in de actie, een ideale plek voor een fotomoment. Hier zijn de terrasjes en de restaurants. Hier moet je een moment nemen om de omgeving in je op te nemen voordat je het labyrint van smalle en steile straatjes induikt.

Die wandeling begint pas echt als je door de Puerta de la Ciudad stapt, de oorspronkelijke stadspoort uit de zestiende eeuw, versierd met een embleem waarop de tweekoppige adelaar pronkt.

Vanaf hier duiken we verder het doolhof in. De witgekalkte muren schitteren in de zon en de kleurrijke bloempotten, gevuld met geraniums of bougainville, vormen daarmee een fel contrast. Hier en daar moeten we nog flink klimmen, maar dat maakt de ontdekkingstocht alleen maar boeiender.

Tijdens onze wandeling komen langs en door de volgende highlights.

• Joodse wijk, Barrio El Arrabal. Al snel bereiken we de zeventiende-eeuwse Barrio El Arrabal, de oude Joodse wijk. We nemen de tijd om de kleine, ambachtelijke winkeltjes en galerieën te bekijken.
• Plaza Nueva, het hart van Mojácar klopt op de Plaza Nueva. Dit is het levendige hoofdplein met de vele terrasjes. We bestellen een cortado (espresso met een wolkje melk) en overzien de vallei, de bergen en de kust.
• Iglesia de Santa María. Vanaf de Plaza Nueva wandelen we verder naar de Iglesia de Santa María. Ooit was dit een Moorse moskee, nu is het een robuuste, zestiende-eeuwse kerk die eruitziet als een fort. Het is een symbool van de verdedigingsfunctie die het dorp vroeger had.
• Plaza del Parterre. Op het plein naast de kerk (ooit een Arabische begraafplaats) staat het ontroerende standbeeld van de Mojaquera. Dit marmeren beeld eert de vrouwen van Mojácar, afgebeeld in traditionele kledij met de kruik op hun heup, verwijzend naar hun cruciale rol als waterdragers. De Mojaquera is een krachtig, lokaal symbool dat de fierheid van de gemeenschap weerspiegelt.
• Casa de la Canana Museo, een goed bewaard gebleven huis uit het begin van de 20e eeuw. Dompel jezelf onder in de geschiedenis en cultuur van het dorp met een korte rondleiding.
• Mirador del Castillo, het hoogste punt. We eindigen onze wandeling op het hoogste punt, de Mirador del Castillo. Hoewel er van het oorspronkelijke kasteel weinig meer over is, is het uitzicht hier indrukwekkend. We kijken uit over de daken, langs de wirwar van straten met witte huizen, en zien hoe het dorp een contrast vormt met de omringende heuvels.

Praktische informatie

• Bereikbaarheid: Mojácar Pueblo ligt in de provincie Almería, Andalusië, Spanje. Met een huurauto vanaf de luchthaven van Almería (LEI) ben je op ongeveer een uur rijden in het dorp.
• Parkeren: Voor campers en auto’s is er ruime parkeergelegenheid aan de voet van de heuvel (bijvoorbeeld rond Calle UA-1, nabij de Fuente Mora). Dit is de ideale plek om de klim naar de oude stad te vermijden. Wij parkeerden de camper op een braakliggend terrein aan de rand van het dorp.
• De lift. Vanaf het lagere parkeerterrein brengt een openbare lift je snel en comfortabel naar de bovenstad. Dit is de efficiëntste manier om het hoogteverschil te overbruggen. Liever met de trap? Dat kan ook.
• Beste tijd. De lente (april-mei) en de herfst (september-oktober) bieden aangename temperaturen voor een wandeling. Vermijd de heetste uren van de dag in de zomer.
• Indalo-symbool. Let tijdens je wandeling op het Indalo-symbool, een prehistorische grotschildering van een figuur met een boog boven zijn hoofd. Je ziet het overal in Mojácar in talloze vormen en uitvoeringen.
• Feesten. Probeer het dorp te bezoeken tijdens het kleurrijke festival Moros y Cristianos (rond 10 juni), waarbij de vreedzame overgave van de Moren in 1488 wordt nagespeeld.

Dus, op naar Mojacar. Parkeer de auto of neem de bus, stap uit de lift, trek de veters van je wandelschoenen wat strakker aan en dwaal door de smalle, steile, historische straatjes. Moe van je ontdekkingstocht? Neem plaats op een terrasje aan de rand van het dorp en laat het magnifieke uitzicht op de heuvels rustig op je inwerken.

Voor de camperaars onder ons, we verbleven op camperplaats Carpe Diem in Vera, een klein half uur rijden van Mojácar. Als je ’s morgens op tijd vertrekt voor een bezoek is parkeren van de camper aan de voet van de berg waarop Mojácar is gebouwd geen probleem.

Dit is het eerste deel van onze reis door het oosten en zuiden van Andalusië. Binnenkort deel II, Nerja.